تعیین فراوانی یافته های آزمایشگاهی در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی - سهامیه قم در سال های 82-79

فهرست مطالب

فصل اول : معرفی پژوهش : ....................

مقدمه ( یا بیان مسئله) .....................

اهداف پژوهش.................................

سؤالات پژوهش.................................

فصل دوم : دانستنی های موجود در پژوهش: ......

بخش اول: چهارچوب پنداشتی (بررسی كتب Text ) .

بخش دوم : مروری بر مطالعات انجام شده........

فصل سوم: متدولوژی تحقیق.....................

نوع پژوهش...................................

جامعة پژوهش.................................

روش نمونه گیری و روش محاسبه آن..............

متغیرها.....................................

روش جمع آوری اطلاعات.........................

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات....................

فصل چهارم: یافته های پژوهش..................

یافته های پژوهش.............................

جداول.......................................

نمودارها....................................

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری..................

فهرست منابع.................................

ضمائم.......................................

فهرست جداول

جدول شماره 1 : فراوانی جنسی در جمعیت مورد مطالعه   

جدول شماره 2 : فراوانی گروه های سنی در جمعیت مورد مطالعه

جدول شماره 3 : فراوانی علت مراجعه در جمعیت مورد مطالعه  

جدول شماره 4: فراوانی لكوسیتوز در جمعیت مورد مطالعه

جدول شماره 5 : فراوانی افزایش BUN در جمعیت مورد مطالعه 

جدول شماره 6: فراوانی افزایش Cr در جمعیت مورد مطالعه

جدول شماره 7: فراوانی هیپوناترمی در جمعیت مورد مطالعه   

جدول شماره 8: فراوانی هیپوكالمی در جمعیت مورد مطالعه

جدول شماره 9: فراوانی كشت خون مثبت در جمعیت مورد مطالعه 

جدول شماره 10: فراوانی افزایش تعداد WBC در CSF در جمعیت مورد مطالعه............................................

جدول شماره 11: فراوانی كاهش نسبت گلوكز CSF به گلوكز خون در جمعیت مورد مطالعه.................................

جدول شماره 12: فراوانی افزایش پروتئین CSF در جمعیت مورد مطالعه  

جدول شماره 13: فراوانی كشت CSF مثبت در جمعیت مورد مطالعه

فهرست نمودارها

نمودار شماره 1 : فراوانی جنسی در جمعیت مورد مطالعه 

نمودار شماره 2 : فراوانی گروه های سنی در جمعیت مورد مطالعه  

نمودار شماره 3 : فراوانی علت مراجعه در جمعیت مورد مطالعه

نمودار شماره 4: فراوانی لكوسیتوز در جمعیت مورد مطالعه   

نمودار شماره 5: فراوانی افزایش BUN در جمعیت مورد مطالعه

نمودار شماره 6: فراوانی افزایش Cr در جمعیت مورد مطالعه  

نمودار شماره 7: فراوانی هیپوناترمی در جمعیت مورد مطالعه 

نمودار شماره 8: فراوانی هیپوكالمی در جمعیت مورد مطالعه  

نمودار شماره 9: فراوانی كشت خون مثبت در جمعیت مورد مطالعه   

نمودار شماره 10: فراوانی افزایش تعداد WBC در CSF در جمعیت مورد مطالعه......................................

نمودار شماره 11: فراوانی كاهش نسبت گلوكز CSF به گلوكز خون در جمعیت مورد مطالعه.................................

نمودار شماره 12: فراوانی افزایش پروتئین CSF در جمعیت مورد مطالعه

نمودار شماره 13: فراوانی كشت CSF مثبت در جمعیت مورد مطالعه

===========================

چكیده

مقدمه و هدف:

با توجه به اهمیت فوق العاده مننژیت در طب كودكان و با نظر به این كه بسیاری از تست های تشخیصی در دسترس در مملكت ما فاصله زیادی تا رسیدن به استانداردهای جهانی دارند ما بر‌‌آن شدیم كه ابتدا ارزش تشخیصی هر یك از علایم بالینی مننژیت را ارزیابی كنیم و شایعترین تظاهرات مننژیت را در مملكت خود شناسائی كنیم. سپس ارزش تشخیصی تست های آزمایشگاهی را در بیمارانی كه مننژیت آنها به اثبات رسیده است مورد ارزیابی قرار دهیم.

مواد و روش ها:

به این منظور طی یك تحقیق توصیفی پرونده 122 كودك را كه از ابتدا سال 79 تا آخر سال 82 با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان فاطمی- سهامیه قم بستری و درمان شده بودند را بررسی نمودیم.

برای سهولت كار چك لیست تهیه كردیم كه در آن بر متغیرهایی مانند سن، جنس، علامت مراجعه، یافته آزمایشگاهی خون و CSF تایید و تاكید شده بود. یافته‌های آزمایشگاهی مورد نظر شامل: تعداد WBC خون هنگام مراجعه، قند خون، BUN و Cr خون، Na⁺ و K⁺ خون، B/C و در مورد CSF هم شامل: تعداد WBC، میزان پروتئین و گلوكز خون و كشت بود. البته به رنگ آمیزی CSF هم دقتی داشتیم اما جزء اهداف نبود.

نتایج:

با گردآوری داده ها و دسته بندی آنها و استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS كیفیت هر متغیر را در جمعیت مورد نظر مورد بررسی قرار دادیم و به این نتایج رسیدیم كه:

مننژیت باكتریال در پسران شایعتر از دختران است و در گروه سنی 2 ماهگی تا 7 سالگی شایعتر از سایر سنین است. شایعترین علت مراجعه تب می باشد.

2 نفر (6/1%) هیپوگلیسمی در زمان مراجعه داشتند.

در بررسی لكوسیتوز 46 نفر (7/37%) لكوسیتوز داشتند.

افزایش BUN در 57 نفر (7/46%) و افزایش Cr در 28 نفر (9/22%) تعیین شد.

47 نفر (5/38%) هیپوناترمی و 16 نفر (1/13%) هیپوكالمی داشتند.

در مجموع در 4 مورد (27/3%) B/C مثبت، در 54 مورد (2/44%) B/C منفی و در 64 مورد (4/52%) گزارشی ثبت نشده بود.

در مورد رنگ CSF در 53 مورد (4/43%) شفاف بی رنگ و در 69 مورد (5/56%) كدر بود.

در بررسی تعداد WBC در CSF 112 نفر (8/91%) افزایش لكوسیت وجود داشته كه با غالبیت نوتروفیل ها بود.

در 69 نفر (5/56%)  كمتر از 50% بود.

در بررسی پروتئین مایع CSF 70 نفر (3/57%) افزایش پروتئین مشخص شد.

در مجموع در 6 مورد (9/4%) كشت CSF مثبت شد.

بحث:

در بررسی متغیرها نتایج با كتب Text هم خوانی داشتند البته در مورد BUN و Cr خون و پتاسیم خون در كتب Text نكته ای یافت نشد و كشت خون و CSF هم نیاز به بررسی دارد.

واژه های كلیدی: مننژیت باكتریال، كودكان، تظاهرات بالینی، یافته های آزمایشگاهی، سن، جنس.

فصل اول: معرفی پژوهش

مقدمه:

مننژیت عبارت است از التهاب لپتومننژ ( نرم شامه + عنكبوتیه )

علل ایجاد كننده مننژیت باكتریال:

2ماه اول زندگی: استرپتوكوك گروه B، با سیل های گرم منفی روده ای نظیر E.coli، لیستریا مونوسیتوژن و گاهاً هموفیلوس انفولونزا تیپ b.

2 ماهگی تا 12 سالگی : پنوموكوك. ، مننگوكوك، هموفیلوس انفلونزاتیپ b

( هموفیلوس انفلونزاتیپ b در كودكان زیر 4 سال شایعترین علت ایجاد كننده مننژیت باكتریال بود كه بعد از كاربرد واكسن كاهش قابل توجهی پیدا كرده است ). (1)و(2)

در كودكان با نقص ایمنی یا نقص آناتومیكی: سودوموناس، استاف اورئوس، استاف كواگولاز منفی، سالمونلا، لیستریا مونوسیتوژن.

در شكستگی سینوس ها و قاعده جمجمه: پنوموكوك

در آسیب های نافذ جمجمه و اعمال جراحی مغز و اعصاب: استافیلوكوك.

درشنت های بطنی _ صفاقی : استافیلوكوك اورئوس و باكتری های روده ای. (1)و(2)

از نظر اپیدمیولوژی: مننژیت باكتریال در فصول زمستان و بهار شایعتر بوده، در پسران بیشتر از دختران است و اكثراً بین دو ماهگی تا  دوازده سالگی رخ می دهد.

از نظر راه های انتشار اولین رتبه انتشار هماتوژن است بعد تلقیح مستقیم عفونت به CNS و در نهایت انتقال عفونت از یك كانون عفونی مجاور مانند عفونت های پارامننژیال ( مثل سینوزیت، ماستوئیدیت، آمپیم سابدورال و آبسه اپیدورال ).

یكسری عوامل وجود دارند كه مستعد كننده ایجاد مننژیت باكتریال در فرد می باشند كه شامل: نقایص سیستم ایمنی، انتقال عملكردی طحال، نقایص آناتومیكی در دستگاه عصبی، فیستول در گوش میانی و داخلی، شكستگی جمجمه ای یا سینوس های پارانازال، شنت گذاری مغزی. (1)و(2)

علائم بالینی در رده های سنی مختلف می توانند متفاوت باشد:

- در شیر خواران علائم غیر اختصاصی و شامل گریه شدید، تحریك پذیری،
بی اشتهایی، استفراغ، لتارژی و فونتانل پر، میالژی و تب است.

- در كوكان و بالغین علائم شایع عبارتند از: سر درد، فتوفوبی، سفتی گردن، استفراغ، تغییر سطح هوشیاری و تب. (1)و(2)

تشخیص بر اساس علایم بالینی، آزمایش خون و بررسی فاكتورهای مختلف و در نهایت LP و بررسی CSF می باشد.

در CSF شمارش و افتراق سلولی، میزان پروتئین، میزان گلوكز بررسی می شود و
رنگ آمیزی گرم، كشت باكتری و در موارد مشكوك به كریپتوكوكوس انجام كشت قارچ و تست های آگلوتیناسیون و لاتكس جهت بررسی آنتی ژن های پلی ساكاریدی باكتریهای كپسولدار انجام می شود. (1)و(2)

همزمان با LP آزمایشات CBC Diff، قند خون، BUN، Creatinin، الكترولیت های سرم، كشت خون و SG ادرار انجام می شود.

عوارض مننژیت هم بدو گروه ناپایدار و پایدار تقسیم می شوند:

عوارض ناپایدار شامل: افیوژن ساب دورال، سندرم ترشح نامناسب ADH، تب طول كشیده. عوارض پایدار شامل: اختلالات نورولوژیك، عقب ماندگی ذهنی، تشنج، تأخیر در یادگیری، اختلال دید، اختلال رفتاری. (1)و(2)

با نگاهی به عوارض می توان گفت كه در مننژیت ثانیه ها و دقیقه ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و بایستی در كمترین زمان ممكن به تشخیص رسید و هر چه زودتر درمان را شروع نمود. در یك بیمار پس از تشخیص بالینی مننژیت و یا شك زیاد به آن و بررسی اجمالی از نظر منشاء احتمالی عفونت ( گوش، سینوس ها، بیماری ادراری، پوست … ) بایستی در صورت عدم وجود علائم و نشانه های عصبی موضعی و ادم پاپی بلافاصله اقدام به گرفتن مایع مغزی نخاعی نمود. اما اگر اختلال عصبی وجود داشته باشد ابتدا بایستی جهت رد ضایعات فضا گیر مغز CT. Scan به عمل آمده و در صورت منفی بودن آنگاه اقدام به LP  نمود. با توجه به اهمیت فوق العاده مننژیت در طب كودكان و نقش كلیدی كه تست های تشخیصی در شناسایی این بیماری مهلك دارند و با نظر به این كه بسیاری از تست های تشخیصی در دسترس در مملكت ما فاصله زیادی تا رسیدن به استاندارد های جهانی دارند ( مثلاً در مننژیت های اطفال به ندرت كشت CSF نتیجه قابل قبولی بدست می دهد ) ما بر آن شدیم كه ابتدا ارزش تشخیصی هر یك از علایم بالینی مننژیت را ارزیابی كنیم و شایعترین تظاهرات مننژیت را در مملكت خود شناسائی كنیم. پس ارزش تشخیص تست های تشخیصی آزمایشگاهی را در بیمارانی كه مننژیت آنها به اثبات رسیده است مورد ارزیابی قرار دهیم و بطور خلاصه برای یك طبیب ایرانی روشن نماییم كه تا چه حد می تواند به علائم بیمار اعتماد كند و تا چه حد می تواند به نتایج آزمایشگاهی اعتماد كند.

همچنین در قسمت دیگری از این طرح اجرام شایع در گیر كننده CNS ( بصورت مننژیت ) مشخص خواهند شد كه این مسئله كمك شایانی به نحوه انتخاب درمان تجربی در این بیماران خواهد نمود.

اهداف پژوهش:

هدف اصلی:

تعیین فراوانی یافته های آزمایشگاهی در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

اهداف فرعی:

1- تعیین توزیع فراوانی سنی در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

2- تعیین فراوانی جنسی در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

3- تعیین فراوانی علت مراجعه به بیمارستان در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

4- تعیین توزیع فراوانی قندخون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

5- تعیین توزیع فراوانی لكوسیت های خون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

6- تعیین توزیع فراوانی BUN و Creatinin خون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

7- تعیین توزیع فراوانی Na⁺  و K⁺  خون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

8- تعیین فراوانی Blood Culture مثبت در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

9- تعیین توزیع فراوانی WBC ( لكوسیت ها ) در CSF در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

10- تعیین توزیع فراوانی glc ( گلوكز ) در CSF در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

11- تعیین توزیع فراوانی پروتئین CSF در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

12- تعیین فراوانی CSF Culture مثبت در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79.

سئوالات پژوهش:

1- توزیع فراوانی سنی در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79 چگونه است؟

2- فراوانی جنسی در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79 چگونه است؟

3- فراونی علت مراجعه به بیمارستان در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79 چگونه است؟

4- توزیع فراوانی قند خون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79 چگونه است؟

5- توزیع فراوانی لكوسیت های خون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79 چگونه است؟

6- توزیع فراوانی BUN و Creatinin خون در كودكان بستری شده با تشخیص مننژیت باكتریال در بیمارستان كودكان فاطمی _ سهامیه قم در سال های 82-79 چگونه است؟

...