پروژه شناسائی، درمان، کنترل و پیشگیری بیماری آنفلوانزای مرغی

پژوهش بررسی شناسائی، درمان،کنترل و پیشگیری بیماری آنفلوانزای مرغی در 71 صفحه ورد قابل ویرایش 

فهرست مطالب

مقدمه

بخش اول

تاریخچه و گزارشات بیماری

اپیدمیولوژی

بخش دوم

مورفولوژی ویروس

تزاید ویروسی

تنوع آنتی ژنی

تغییر آنتی ژنی

بخش سوم

بیماریزایی ویروس آنفلوانزا

علائم بیماری

یافته های كالبد گشایی

هیستوپاتولوژی

بخش چهارم

تشخیص آزمایشگاهی

آزمایشهای شناسایی تیپ

طبقه بندی تحت تیپها

تشخیص مولكولی و شناسایی آنها

جدول تشخیص افتراقی با ویروس نیوكاسل

بخش پنجم

درمان- كنترل- پیشگیری

منابع

مقدمه :

بیماری آنفلوانزای طیور یكی از بیماریهای واگیردار تنفسی ویروسی طیور است كه دارای قدرت انتشار سریعی می باشد و خسارات اقتصادی سنگینی را به بسیاری از كشورها وارد نموده.

نام آنفلوانزا در حقیقت از تلاش اولیه ای كه برای تعریف این ویروس صورت گرفته مشتق شده. چون در قرن چهاردهم میلادی در شهر فلورنس ایتالیا در یك گردهمایی تاثیر ستارگان بر بیماری مورد بحث و بررسی قرار گرفت و معنای كلمة Influence به تاثیر برتر می باشد. این بیماری به همین نام اسم گذاری شد كه در قرن حاضر هم به تلفظ ایتالیایی به آن آنفلوانزا می گویند.

این ویروس از خانوادة اورتومیكسو ویریده و واجد 3 تیپ A- B- C می باشد كه تیپ B,C فقط در انسان بیماری زا و تیپ A این ویروس در انسان، خوك و اسب و بسیاری از گونه های پرندگان بسیار الزامی می باشد. از آنجایی كه مادة ژنتیكی (RAN) این ویروس دارای 8 قطعه جداگانه می باشد لذا خیلی سریع خاصیت پادگنی خود را تغییر می دهد و موجب می شود جوجه یا گله ای كه به تازگی از بیماری آنفلوانزا بهبود یافته مجدداً به نوع جدیدی از ویروس آنفلوانزا مبتلا گردد. دو نوع پروتئین H و N روی سطح این ویروس وجود دارد. پروتئین H دارای 15 تحت سروتیپ مختلف و پروتئین N دارای 9 تحت سروتیپ متفاوت می باشد. پروتئین H در خاصیت پادگنی و قدرت بیماریزایی ویروس آنفلوانزا نقش اصلی را ایفا می كند.

بخش اول

تاریخچه و گزارشات بیماری

تاریخچه بیماری در طیور از سال 1878 در ایتالیا توسط پرونسیتو بعنوان یك بیماری جدید و شدید شرح داده شد و سپس در سال 1901 توسط Centanni و Savunozzi ویروس پالایش شده ایجاد بیماری كرد. سابقاً تصور می شد كه تحت گروه H₅ و H₇ از سویه های بسیار حاد و شدید می باشند، كه این فرضیه زیاد مورد قبول نمی باشد. برای مثال در سال 1971 یك ویروس غیر حاد از بوقلمونها در ایالت ارگون بدست آمد كه تحت گروه H₇ بود.

از آن زمان به بعد، ویروسها دیگری، با تحت گروه H₅ و H₇ از پرندگان اهلی و وحشی از نقاط مختلف دنیا جدا شدند و تعدادی از آنها برای گونه هائی از پرندگان غیرحاد می باشند، قابل ذكر است كه در تاریخچه بیماری آنفلوانزا دقت شود اكثر موارد بیماریزای حاد و شدید از نوع H₅ و H₇ بوده است (10).

درسال 1955 مشخص گردید كه طاعون مرغی اصولاً توسط تیپ A آنفلوانزا ایجاد می‎شود ویروسهای مربوط به سویه های اصلی طاعون مرغی (H₇N₇ , H₇N₁) تلفات بالائی در مرغ، بوقلمون و گونه های دیگر ایجاد نمود.

خوشبختانه گزارشات مربوط به همه گیریهای شدید ناشی از سویه های (بسیار بیماریزا) آنفلوانزا در 20 سال گذشته انگشت شمار می‎باشد. (6)

اپیدمی بیماری (Avian Influenza) در پنسیلوانیا در آوریل 1983 شروع شد و در سپتامبر 1984 با كشتار 5/15 میلیون پرنده از 390 گله با ضرر اقتصادی معادل 60 میلیون دلار كه این خسارت هزینه (ریشه كنی، تشخیص، برنامه های قرنطینه سازی، از بین بردن گله های آلوده، رفع آلودگی و پاكسازی، مطالعات اپیدمیولوژی و پرداخت خسارت به صاحبان گله ها بود) و تخمین زده شد كه 349 میلیون دلار خسارت ناشی از افت تولید بوده است (6).

از 81-1979 در بلژیك پنج سویه از ویروس آنفلوانزا جدا شد. در سال 1978 سروتیپ (H₁₁N₆) Hav₃Nav₁ از یك گله اردك با علائم عصبی و تنفسی و از یك گله مرغ تخمگذار با مرگ  و میر 5/2% در دو هفته و یك مورد افت تولید تخم مرغ در سال 1979 سروتیپ (Hav₆.N₂) = (H₆.N₂) از یك گله مرغ تخمگذار با علایم آنتریت و افت تولید گزارش شد. در سال 1980 سروتیپ H₇N₇ از یك گله مرغ تخمگذار با یك افت تولید و در یك گله گوشتی با علائم تنفسی دیده شد. (1)

شیوع بیماری در طیور فرانسه مشاهده نشده است. در یك بررسی سرولوژیكی در سال 81-1980 بر روی مادرهای گوشتی، بوقلمونهای مادر و گوشتی انجام گرفت تنها تعداد كمی واكنش مثبت در بوقلمونهای مادر مشخص شد. وجود (Hav₆.N₂) = H₆.N₂A.I.V در گله های مادر گوشتی در شمال فرانسه در سال 1980 مشخص شد. A.I.V. در سوابهای مقعدی پرندگان وحشی بین سالهای 79-1976 جدا شد.

بین سالهای 80-1975 بررسی مداوم روی اردكها- غازها، مرغها و اردكهای محلی در چین انجام گرفت و نتایج مطالعات نشان داد كه 41 تركیب آنتی ژنیك متفاوت A.I از طیور چینی وارداتی و 21 طیور در هنگ كنگ بدست آمد. در 96% موارد A.I.V جدا شده از اردكها بوده است.

بخش پنجم

درمان ، كنترل، پیشگیری

مهمترین راه مبارزه با آنفلوانزا بكار بردن مدیریت صحیح و تصمیم گیری مناسب می‎باشد. در صورتی كه اولین مورد مثبت بیماری مشاهده گردد و بسیاری در مناطق وسیع انتشار نیافته باشد، بهترین راه مبارزه كشتار جمعی طیور در محل مرغداری و دفع آنها است . باید توجه داشت انتقال پرندگان آلوده به نقاط دیگر جهت كشتار (به عبارت دیگر كشتارگاه) به هیچ وجه صحیح نمی باشد و آلودگی را در منطقه پخش می‎كند. بعد از حذف مرغها باید كلیه لوازم و تجهیزات سالنها و دیوارها را با مواد پاك كننده (دترجنت) شستشو داد. در مرحلة بعد ضد عفونی كامل مرغداری و خالی نگه داشتن آن به مدت 3 تا 4 هفته الزامی می باشد . در طی این مدت باید شرایط قرنطینه در اطراف مرغداری و رفت و آمد به داخل آن رعایت شود. می‎توان جهت اطمینان بیشتر از پاك شدن مرغداری چند جوجة حساس SPF را در داخل سالن رها نمود و پس از گذشت 3 تا 4 هفته چنانچه آنها از نظر سرمی و دفع ویروس منفی بودند از پاك بودن مرغداری اطمینان حاصل كرد.

در صورتیكه سیاست واكسیناسیون وجود داشته باشد و واكسن از سویه های موجود در منطقه تهیه شده باشد باید برای دورة پرورش بعدی جوجه ها آنها را واكسینه كرد. در برخی از واگیری های آنفلوانزا در جهان واكسن كشته شده تهیه گردیده و با موفقیت استفاده شده به هیچ وجه استفاده از واكسن زنده یا آلوده كردن كنترل شده جوجه ها با ویروس بیماری زای آنفلوانزا در سنین دارای حساسیت كمتر (دوران پرورش گلة مادر یا تخمگذار) توصیه نمی‎شود. علت اصلی این محدودیت امكان به وجود آمدن سویه های جدید آنفلوانزا از ویروس زندة آن می‎باشد. همچنین در اغلب مواد بیماریزایی ویروس آنفلوانزا در آزمایشگاه كمتر از شرایط مرغداری می باشد و نمی توان از تخفیف مدت یافتن واكسن زنده اطمینان داشت و نیز احتمال انتقال به سایر طیور غیر واكسینه یا سایر حیوانات و انسان و بروز بیماری در آنها نیز وجود دارد.

از آنجائیكه به هنگام واگیری با سویه های فوق حاد آنفلوانزا هدف ریشه كنی بیماری می‎باشد استفاده از واكسن توصیه نمی‎شود. زیرا با مصرف واكسن میزان تلفات و خسارات ناشی از بیماری آنفلوانزا كاهش می یابد ولی پرنده های ایمن شده در هنگام آلودگی با ویروس بیماری زای آنفلوانزا دچار عفونت شده و بدون بروز عوارض درمانگاهی ویروس بیماری زا را در محیط پخش می كنند . واكسیناسیون با واكسن كشته موجب كاهش شدت بیماری و قدرت انتشار ویروس در گله می گردد ولی در عین حال در گلة واكسینه نمی توان ویروس بیماری زا را از میان پرندگان حذف نمود. ساختن واكسن روغنی مستلزم صرف هزینة زیاد بوده و در صورتی كه سویة ویروس آنفلوانزا دچار تغییرات پادگنی شود باید بلافاصله واكسن كشته جدید تولید شود. برای درمان یا به عبارتی پیشگیری از سرایت بیماری به جوجه های غیرمبتلا و كاهش ضایعات در جوجه های مبتلا داروهای انسانی ضد آنفلوانزا وجود دارد. از این داروها به طور تجربی در گله های پرورش بوقلمون، بلدرچین و مرغ استفاده شده و نتایج خوبی مشاهده گردیده است. اثرات این داروها شامل كاهش تلفات و میزان واگیری می‎باشد. اما باید توجه داشت كه دو نكته مهم مصرف این داروها را در طیور محدود می‎كند. در درجة اول گزارشاتی مبنی بر به وجود آمدن سویه های جدید آنفلوانزا كه به داروهای یاد شده مقاوم می باشند و به عنوان خطر جدی در كنترل آنفلوانزا مطرح است. در درجه بعد مدت زمانی است كه دارو در محصولات غذایی حاصل از طیور باقی می ماند. البته در جوجه های گوشتی بعد از گذشت 24 ساعت از قطع مصرف دارو می‎توان گوشت پرنده را به مصرف انسان رسانید ولی در ارتباط با تخم مرغ وضع فرق می‎كند و تا 3 روز بعد از درمان با دارو بقایای آن در تخم مرغ وجود خواهد داشت لذا مصرف خوراكی تخم مرغ برای انسان ممنوع می‎باشد.