پایان نامه شناخت آتش و جشنهای مربوط به آن

پایان نامه شناخت آتش و جشنهای مربوط به آن

طرح تحقیق

بیان مسئله

آتش و جشن های مربوط به آن دارای چه جایگاهی در ایران باستان بوده است؟ در نگاهی اجمالی و مختصر آتش از كلمه آتر گرفته شده كه در گذشته آتربان یا آذربان به كسی گفته می شده كه پاسبان آتش یا آتر بوده است و در بیانی ساده تر آتش از برخورد و سایش دو شیء و ایجاد جرقه بوجود می آید.

واژه جشن از كلمه اوستایی سینه Yasna آمده و این كلمه از ریشه Yaz اوستایی مشتق شده كه معنی ستایش كردن می دهد. از این رو واژه جشن به معنی ستایش و پرستش می باشد. كلمه دیگری كه از همین ریشه آمده و در بین زرتشتیان متداول می باشد واژه جشن Jashen است كه معنی بخصوصی به خودگرفته زرتشتیان واژه جشن را بطور كلی به مراسم عید و ایام خوشی و سرور اطلاق می كنند در حالیكه مراسم مذهبی و سرودن اوستا در آن ایام را جشن می خوانند.

به نظر می رسد كه یك سری علل و عواملی از قبیل فرهنگ، دین، تقدس آتش، قومیت، آداب و رسوم، جامعه آن زمان، نوع حكومت، نحوه برخوردها، و ... در بوجود آمدن این امر دخیل می باشند.

امید است با انجام این تحقیق و بررسی علل و عوامل یاد شده گامی در جهت شناخت این سنت دیرینه برداشته شود.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                    صفحه

فصل اول:

- عنوان تحقیق: ................................................................................................................................. 1

- موضوع تحقیق ............................................................................................................................... 1

- بیان مسئله ...................................................................................................................................... 2

- تعاریف نظری .................................................................................................................................. 5

- ضرورت و اهمیت پژوهش تحقیق ............................................................................................. 6

- اهداف تحقیق ................................................................................................................................. 8

مقدمه ............................................................................................................ 9

فصل دوم

- جشن ماهیانه ................................................................................................................................ 12

- آتش بطور عموم .......................................................................................................................... 20

- آتش در اوستا ............................................................................................................................... 21

- داوری یا بازشناسی آتش ........................................................................................................... 23

- انتقال آتش .................................................................................................................................... 24

- نور و فروغ و روشنایی و اخگر فروزان .................................................................................... 25

- انگیزه رو آوردن به سوی روشنایی و فروغ به هنگام نیایش ............................................ 31

- دَرِ مهر ............................................................................................................................................. 32

- روشنایی و تاریكی ....................................................................................................................... 35

- آتش نزد اقوام مختلف ................................................................................................................ 37

- اهمیت اجاق خانواده و روشن نگه داشتن آن ..................................................................... 38

- آتش در زمان مادها ..................................................................................................................... 43

- آتش در زمان هخامنشیان ......................................................................................................... 43

- آتش در دوره ساسانیان .............................................................................................................. 44

- آتشكده ........................................................................................................................................... 45

- انواع آتشكده ................................................................................................................................. 47

فصل سوم:

- چهارشنبه سوری ......................................................................................................................... 47

- آجیل مشكل گشا ........................................................................................................................ 53

- فال كوزه ......................................................................................................................................... 55

- آش نذری ....................................................................................................................................... 56

- كجاوه اندازی ................................................................................................................................. 57

- شال اندازی .................................................................................................................................... 58

- فالگوش ........................................................................................................................................... 59

- قاشق زنی ....................................................................................................................................... 60

-  تطهیر و خانه تكانی ................................................................................................................... 61

- بخت گشایی .................................................................................................................................. 62

فصل چهارم:

- جشن سده ..................................................................................................................................... 65

- سبب نامیدن این جشن به سده  ............................................................................................ 66

- مراسم جشن سده ....................................................................................................................... 67

- نام سده .......................................................................................................................................... 72

- انگیزه های داستانی جشن سده .............................................................................................. 73

- نوسده، برسده ............................................................................................................................... 74

- جشن سده د ردوران اسلامی .................................................................................................. 77

- برگزاری جشن سده در دوران اسلامی .................................................................................. 78

مراسم جشن سده میان زردتشتیان ........................................................................................... 79

- جشن سده پس از ساسانیان .................................................................................................... 83

فصل پنجم:

- جشن های آتش آذرگان، شهریورگان .................................................................................... 87

- آذرگان یا آذرخش ....................................................................................................................... 90

- اردیبهشت گان، گلستان جشن ................................................................................................ 91

- منابع و مآخذ ........................................................................................... 93